Tijdens de coronacrisis gingen er minde lagereschoolkinderen naar de dokter voor problemen zoals bedplassen. Nu zien dokters echter een toename van deze gevallen. Het is belangrijk om op tijd medische hulp te zoeken, omdat het negeren van dit probleem op lange termijn gevolgen kan hebben.
Volgens professor Johan Vande Walle, kindernierarts in het Belgische UZ Gent ziekenhuis, zijn er gemiddeld twee kinderen in elke klas van het tweede, derde en vierde leerjaar die ’s nachts nog in bed plassen. Op vijfjarige leeftijd is dit ongeveer één op de vijf kinderen. Als kinderen op die leeftijd slechts enkele keren per week nat zijn, is de kans groot dat ze nog zindelijk worden. Maar voor kinderen die op zevenjarige leeftijd nog steeds zeven dagen per week nat zijn, is er slechts een 50 procent kans dat ze op volwassen leeftijd zindelijk worden.
Bedplassen
Recentelijk zien kinderartsen meer consultaties van kinderen uit die laatste groep. De duidelijke reden hiervoor is de coronapandemie. “Vanwege Covid is het taboe rond dit onderwerp weer groter geworden”, legt Vande Walle uit. “Twee jaar geleden kon je niet zomaar naar het ziekenhuis gaan voor kleinere problemen. Daarom krijgen we nu te maken met kinderen die niet op het gebruikelijke moment voor een consultatie zijn gekomen.”
Naar dokter
Vande Walle spoort ouders aan om niet te lang te wachten voordat ze een bezoek brengen aan de dokter. Hij benadrukt het grote taboe dat nog steeds rust op bedplassen. “Tegenwoordig kun je praten over impotentie, maar bedplassen is nog steeds een beladen onderwerp”, legt hij uit. Hij vraagt ouders om te begrijpen dat er geen reden is om zich te schamen. Bedplassen heeft niets te maken met de opvoeding, het is niet omdat een kind zijn best niet doet, en het heeft ook geen psychologische oorzaak. Het is een medische aandoening met een erfelijke component.
Er is echter één bekende Belg, Stromae, die openlijk over zijn ervaring met bedplassen heeft gesproken. Hij had er tot zijn veertiende mee te maken en schreef zelfs een nummer, “Pipi au lit”, om de schaamte bij andere bedplassers weg te nemen. Hoewel dit al tien jaar geleden is, blijft de strijd tegen het taboe voortduren. “Elk jaar worden er nieuwe generaties ouders geconfronteerd met dit probleem, en op internet vind je vaak onzinnige informatie”, aldus Vande Walle.
Oorzaken van bedplassen
Er zijn twee mogelijke oorzaken voor bedplassen, en gelukkig bestaan er behandelingen voor beide. “Ofwel produceert het lichaam ’s nachts te veel urine, ofwel is de blaas te klein of onderdrukt deze onvoldoende de prikkels”, legt Vande Walle uit. Met behulp van medicatie of kine-oefeningen kan bedplassen worden verholpen. Het is belangrijk om dit probleem aan te pakken, omdat het zich anders op volwassen leeftijd kan voortzetten en een negatieve invloed kan hebben op de slaapkwaliteit. Kinderen die bedplassen, slapen in het uur voor het bedplassen al erg oppervlakkig, wat ook hun prestaties overdag beïnvloedt. Ook kan bedplassen op vijfjarige leeftijd een sociaal probleem vormen bij schoolreisjes en schooluitstapjes.
Scholen kunnen ook helpen bij dit probleem. “Het is belangrijk dat leerkrachten zich ervan bewust zijn dat er in elke klas twee kinderen zijn die hier last van hebben”, benadrukt Vande Walle. Hij adviseert leerkrachten om duidelijk te communiceren dat bedplassen discreet wordt behandeld, zelfs tijdens schoolreizen. Dit voorkomt dat kinderen zich steeds ziek melden om niet mee te hoeven gaan.
Tips bedplassen
Bedplassen kan een uitdagend probleem zijn, maar er zijn enkele tips en strategieën die kunnen helpen om ermee om te gaan. Hier zijn enkele suggesties:
- Creëer een ondersteunende omgeving: Zorg ervoor dat je kind weet dat bedplassen geen reden is om zich te schamen. Bied liefdevolle steun en begrip, en moedig open communicatie aan.
- Stel een routine in: Help je kind een regelmatige toiletroutine te ontwikkelen, inclusief vaste tijden voor toiletbezoeken, zowel overdag als voor het slapengaan. Dit kan helpen om de blaas te trainen en het bewustzijn van de behoefte te vergroten.
- Beperk vochtinname voor het slapengaan: Zorg ervoor dat je kind voldoende vocht krijgt gedurende de dag, maar beperk de inname in de avonduren. Moedig aan om een laatste plas te doen voordat ze naar bed gaan.
- Gebruik beschermende maatregelen: Gebruik waterdichte matrasbeschermers en eventueel wegwerponderleggers om het bed te beschermen tegen vocht. Dit kan helpen om het opruimen te vergemakkelijken en het kind gerust te stellen.
- Moedig zelfstandigheid aan: Help je kind bij het ontwikkelen van zelfstandigheid door ze te leren hoe ze zelf hun bed kunnen verschonen als dat nodig is. Dit geeft hen een gevoel van controle en verantwoordelijkheid.
- Praat met een arts: Als het bedplassen aanhoudt en zorgen blijft veroorzaken, is het raadzaam om een arts te raadplegen. Ze kunnen eventuele onderliggende medische oorzaken identificeren en passend advies en behandeling bieden.
Onthoud dat elk kind anders is en dat het proces van droog worden tijd en geduld kan vergen. Blijf positief, ondersteunend en geduldig tijdens dit leerproces.