IJskoffie is een verfrissende koffiedrank die wordt gemaakt door espresso of sterke koffie af te koelen en te combineren met ijsblokjes. Het is een populaire zomerse drank die zowel in koffiehuizen als thuis wordt bereid.
Soorten ijskoffie
IJskoffie kan op verschillende manieren worden bereid en aangepast aan persoonlijke voorkeuren. Hier zijn enkele veelvoorkomende variaties:
- Gewone ijskoffie: Dit is de basisvorm van ijskoffie, gemaakt door koude koffie over ijsblokjes te gieten. Vaak wordt suiker en melk of room toegevoegd voor smaak en textuur.
- IJskoffie met siroop: Je kunt ijskoffie zoeter maken door siropen zoals vanille, karamel of hazelnoot toe te voegen. Deze siropen geven de ijskoffie extra smaakdimensies.
- Frappe: Een frappe is een ijskoffie die wordt gemaakt door koude koffie te mengen met ijsblokjes en suiker, en vervolgens te mixen tot een schuimige, ijskoude drank.
- Vietnamese ijskoffie: Dit is een heerlijke variatie waarbij gezoete gecondenseerde melk wordt toegevoegd aan sterke koffie voordat het mengsel over ijs wordt gegoten.
- IJskoffie met room: Sommige mensen voegen een flinke hoeveelheid slagroom of geklopte room toe aan hun ijskoffie voor extra romigheid.
- IJskoffie met toppings: Net als warme koffie kun je ijskoffie versieren met verschillende toppings zoals cacaopoeder, kaneel, chocoladeschilfers of zelfs een toefje slagroom.
Suiker in ijskoffie
Een ijskoffie met meer dan vijf suikerklontjes? Je kunt het je bijna niet voorstellen maar toch komt het voor. In de kant-en-klare drankjes zit vaak aanzienlijk meer suiker dan je zou vermoeden. Een klein deel van deze suiker is van nature aanwezig in de melk, maar doorgaans wordt het grootste deel kunstmatig toegevoegd. Dit geldt natuurlijk ook voor de diverse smaakvarianten koffie die je bij grote koffieketens kunt krijgen, en het lijkt erop dat er steeds meer van deze smaken op de markt verschijnen.
Om je te helpen, heeft het Voedingscentrum lijst samengesteld met verschillende ijskoffies en de bijbehorende hoeveelheid suiker, inclusief de melksuiker. 1 klontje is 4 gram suiker.
Is ijskoffie gezond?
Het kan gezond zijn, maar het hangt af van hoe het wordt bereid en geconsumeerd. Hier zijn enkele factoren om te overwegen:
- Toegevoegde suikers: IJskoffie kan veel suiker bevatten als je bijvoorbeeld siropen, gezoete melk of suiker toevoegt. Overmatige suikerinname is ongezond en kan leiden tot gewichtstoename en andere gezondheidsproblemen.
- Portiegrootte: De grootte kan aanzienlijk bijdragen aan de calorie-inname. Als je een enorme portie ijskoffie drinkt, kan dit leiden tot te veel calorieën.
- Room en slagroom: Het toevoegen van room of slagroom kan de calorie-inhoud verhogen, evenals het verzadigd vetgehalte.
- Kwaliteit van de koffie: Als het wordt gemaakt met hoogwaardige, vers gezette koffie zonder toegevoegde suikers en vetten, kan het een gezondere optie zijn.
- Zelfgemaakte: Als je het zelf maakt, heb je meer controle over de ingrediënten en kun je gezondere keuzes maken. Je kunt bijvoorbeeld suikervrije zoetstoffen, magere melk of amandelmelk gebruiken om de calorie- en suikerinname te verminderen.
- Mate van consumptie: Zoals met veel voedingsmiddelen en dranken, draait gezondheid ook om mate.
Welke is het gezondst?
In de Schijf van Vijf (suikers zijn alleen natuurlijke suikers uit de melk). Je ziet op de foto hierboven hoeveel suiker erin zit
- Espresso zonder suiker
- Koffie zonder suiker
- Cappuccino zonder suiker (250 ml). De suiker komt van de melksuikers (lactose).
- Starbucks, skinny latte
Welke bevat veel suiker
Niet in de Schijf van Vijf (naast de natuurlijke melksuikers zit er ook toegevoegd suiker in)
- Douwe Egberts, ice cappuccino
- Jumbo, ijskoffie caramel macchiato
- Melkan, ijskoffie macchiato
- Albert Heijn ijskoude espresso
- Starbucks, frappuccino cookies & cream
Veel suiker is ongezond
Is de keuze van mijn koffie echt van belang? Waarschijnlijk vertellen we je niets nieuws, maar waarom zou je die koffiedranken met suiker vermijden? Het drinken van suikerhoudende dranken, die dus veel calorieën bevatten, vergroot waarschijnlijk het risico op overgewicht.
Dit komt waarschijnlijk doordat het lichaam niet goed in staat is om calorieën uit vloeistoffen te registreren. Met andere woorden, ondanks dat je al veel calorieën binnenkrijgt via deze dranken, zul je de rest van de dag waarschijnlijk niet minder eten. Dit geldt overigens net zo goed voor andere suikerrijke dranken zoals sap, smoothies en frisdrank.
Maar maak je geen zorgen, je kunt natuurlijk af en toe best zo’n koffiedrankje met suiker genieten. Espresso, filterkoffie en koffie met halfvolle melk zonder toegevoegde suiker zijn daarentegen wel goede keuzes die passen binnen een gezond voedingspatroon volgens de Schijf van Vijf. Hiermee kun je ook heerlijke cappuccino, latte of ijskoffie bereiden.
Zelf maken
Wil je ijskoffie drinken? Gezonde ijskoffie kan een heerlijke traktatie zijn zonder de overtollige suikers en calorieën die vaak in commerciële varianten worden gevonden. Hier is een recept voor gezondere ijskoffie:
Wat heb je nodig?
- 1 kopje vers gezette koffie (afgekoeld)
- 1/2 kopje magere melk, amandelmelk, kokosmelk of een andere melkvervanger naar keuze
- 1 theelepel ongezoete cacao of cacaopoeder (optioneel)
- 1-2 theelepels honing, ahornsiroop of een ander natuurlijk zoetmiddel (naar smaak)
- Ijsblokjes
Hoe maak je ijskoffie?
- Zet koffie: Begin met het zetten van een kopje sterke koffie. Laat de koffie afkoelen tot kamertemperatuur en zet het eventueel in de koelkast om het sneller te laten afkoelen.
- Kies een melkvervanger: Kies een gezonde melkvervanger, zoals magere melk, amandelmelk, kokosmelk of een andere melk die past bij je dieetvoorkeuren.
- Zoeten (optioneel): Als je je ijskoffie wilt zoeten, gebruik dan een natuurlijk zoetmiddel zoals honing of ahornsiroop. Voeg naar smaak toe en roer goed totdat het is opgelost.
- Voeg cacao toe (optioneel): Als je van een chocoladesmaak houdt, kun je een theelepel ongezoete cacao of cacaopoeder toevoegen aan de koffie. Roer goed om te mengen.
- Meng met melk: Giet de afgekoelde koffie in een groot glas en voeg de melkvervanger toe. Roer goed om de koffie en melk te combineren.
- Vul met ijs: Voeg ijsblokjes toe aan het glas om je ijskoffie lekker koud te maken.
- Roeren en serveren: Roer alles goed door elkaar zodat de ingrediënten goed gemengd zijn. Plaats een rietje in het glas en serveer je gezonde ijskoffie meteen.
Dit recept bevat minder suiker en vet dan veel commerciële ijskoffies, terwijl het nog steeds die heerlijke smaak heeft. Pas de zoetheid en smaak naar jouw voorkeur aan. Je kunt ook experimenteren met toevoegingen zoals een vleugje vanille-extract of een snufje kaneel om de smaak te verfijnen.
